![Mühürleme Devresi Nedir? Mühürleme Nasıl Yapılır? [E-Plan]](https://www.muhendislikplatformu.com/wp-content/uploads/2021/09/elektrik-muhurleme-kilitleme-ornek-devre-tasarimi-E-Plan.webp)
Mühürleme Nedir?
Mühürleme, elektriksel kilitleme olarak da bilinmektedir. Elektrik projelerinde mühürleme devresi bir motorun çalışma devamlılığını sağlaması amaçlı uygulanmaktadır. Elbet sadece motor için kullanılan bir yöntem değildir. Başka bir deyişle güvenlik mantığıyla da devrelerimizde bulunabilir. Bunlara da bir elektriksel kilitleme mantığıyla bakabiliriz. Örneğin; bir sensörden (S1) aldığı kontak ile çalışan herhangi bir alıcı olsun. Bu alıcı aynı zamanda çalışma koşulu içerisinde başka sensörlere (S2 ve vb.) bağlı kılınsa ve bu sensörde (S1) diğer başka (S1 ve dahası) sensörlere bağlı çalıştırılırsa. İşte bu noktada yine mantığı gerçekleştirmiş oluyoruz. Sensörleri ve alıcıları birbirleriyle koşullar içerisinde mühürlüyoruz.
Mesela bir motordan da örnek verecek olursak. Motoru çalıştırabilmemiz için “Başlatma” butonuna ihtiyacımız vardır. Bu butonun elbette ki özellikleri de önem arz etmektedir. Butona bastığımız da (yaylı tip buton için konuşuyorum) kumanda devresinde yer alan kontaktörü çektireceğini biliyoruz. Peki ben butondan elimi çektiğimde tekrar kontaklarını değiştirecektir. Çünkü kontaktör bobinine giden hatta enerji kesilecektir. Burada bir mühürleme işlemi yapmak gerekir. Bunu da alıcı kontağından almamız gerekecek. Bu kontağıda kontaktörün bobinini enerjilendirecek butona paralel olarak ekleyerek gerçekleştirebiliriz. Elimizi butondan çektikten sonra dahi alıcı enerjilendiği ve butona paralel bağlı kontak kapattığı için alıcı çalışmaya devam edecektir. İşte bu durum mühürleme yani elektriksel kilitleme anlamına gelmektedir.
İsterseniz E-Plan çizimi üzerinden yerlerini de size aktararak daha açıklayıcı şekilde görelim.
Mühürleme Devresi Örnek Elektrik Projesi
Devrenin Çalışması;
Öncelikle devrenin çalışması için kumanda devresinde “Start – S3” butonuna kadar olan seri bağlı kontakların enerjiyi geçiriyor olması gerekmektedir. F1 – Sigorta, S1 – Acil Stop, Q1 – Motor Koruma Şalteri, FKR – Faz Koruma Rölesi ve S2 – Stop Butonu kontakları enerji geçişinin var olması gerekmektedir.
- S3 – Start butonuna basıyoruz.
- K1 – Kontaktörü çekecektir. (elimizi S3 butonundan çeksek dahi bir alttaki işlem gerçekleştiği için K1 enerjili kalmaya devam edecektir).
- K1 kontaktörüne ait NA kontak konumunu değiştirecektir (S3 – Start butonuna paraleldir).
K1 NA kontakğı, S3 – Start butonuna paralel olduğu için bir mühürleme – kilitleme olarak karşımıza çıkmaktadır.
