İçten yanmalı bir motor tipi olan dizel motor, oksijen içeren gazların yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve alev alıp patlaması ile çalışmakta olan motorlara denilmektedir. Benzinli motorlardan bilinen en büyük farkı; ateşleme yapılabilmesi için buji ve karbüratöre ihtiyaç duymamalarıdır.
Dizel motorlar ismini Alman mühendis Rudolf Diesel’den almaktadır. Alman mühendis Diesel’in motoru icat etmekteki en büyük amacı kömür yatakları açısından zengin bir altyapıya sahip olan Almanya’nın petrol gibi ürünlere bağımlılığını azaltmaktı. Yaptığı çalışmalar sonrasında kömür tozunun büyük bir kirlilik yaratması ile motorda kömür yerine farklı yakıt türlerinin kullanılması düşünülmüş ve süreç bu şekilde ilerlemiştir.
İçindekiler
Dizel Motorların Çalışma Prensipleri Nelerdir?
Dizel motorlarda çalışma prensipleri diğer motorlara göre bir takım farklılıklar içerebilmektedir. Dizel motorlarda, gaz sıkıştırıldığında, sıcaklığın yükselmesiyle yakıt kendiliğinden ateşlenmektedir. Böylece motor içindeki hava sıcaklığı 700 derecelere kadar ulaşarak, yanma odasına püskürtülmektedir. Sonrasında ise egzoz gazını silindirin dışına atma ve taze hava çekme işlemleri de valf veya giriş ile çıkış kanalları yardımıyla yapılmaktadır.
Dizel Motorların Enjeksiyon Tipleri Nelerdir?
Dizel motorlarda kullanılan yakıt enjeksiyon sistemleri iki tip olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tipler endirekt ve direkt olarak bilinmektedir. Endirekt olan enjeksiyon sisteminde; yakıt yanma odası dışında, ön oda denilen alana aktarılmaktadır. Yanma odasına ürün, yanma başladığında iletilmektedir. Bu tür enjeksiyon sistemlerinde motor fazlaca gürültü ve titreşime sahip olmaktadır. Buna ilave olarak da motor verimi düşmektedir. Direkt enjeksiyon tipi ise modern dizel motorlarında tercih edilmektedir. Bu tür sistemlerde yakıt, yanma odasına doğrudan püskürtülmektedir.
Dizel Motorların Emisyon Kontrolü
Dizel motor üreticilerinin en büyük sorunlarından birisi emisyon kontrolüdür. Dizel motorların ortama çok fazla sera etkisi yapacak gaz salmasıyla birlikte, bir takım geliştirmeler sürekli olarak çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından yapılmaktadır.
Dizel motorlar ile ilgili olarak, dünya genelinde birçok kurum emisyon değerlerini düşürmek için çalışma sergilemektedir.
Dizel Motorlar İle Benzin Motorlarının Farkı Nelerdir?
Dizel Motorlar
- Isınması için zaman gerekmektedir.
- Kullanılan malzemelerden dolayı, daha ağır bir tonaja sahiptir.
- Hava ile yakıt dışarıda buharlaşır ve bu şekilde iletilir.
- Sistem bünyesinde karbüratör bulunmaktadır.
- Ateşleme bujisi kullanılmamaktadır.
- Tork, benzin motorlarına göre daha yüksektir.
- Uzun yolculukta daha az maliyetlidir.
Benzin Motorları
- Isınması dizel motorlara göre daha erkendir.
- Kullanılan malzemelerden dolayı, daha hafif bir tonaja sahiptir.
- Hava motora alınır ve sonrasından yakıt, alınan havanın içine püskürtülmektedir.
- Sistem bünyesinde karbüratör bulunmamaktadır.
- Ateşleme bujisi kullanılmaktadır.
- Çevik ancak, tork daha düşüktür.
- Kısa yolculukta daha az maliyetlidir.
Dizel Motorların Avantajları Nelerdir?
- Yakıt Ekonomisi En Avantajlı Motor Tipi
Dizel araçlar, benzinli araçlara göre daha az yakıt harcamaktadır. Dizel motor ile benzinli motorlar kıyaslandığında, dizel motorların %30 civarında daha az yakıt tükettiği tespit edilmiştir.
- Bakım Maliyetleri Çok Daha Düşük
Dizel motorlar, benzinli motorlara göre daha uzun sürede daha az bakım gerektirdiği için bakım maliyetleri çok daha düşük olmaktadır.
- Yangın Çıkma Tehlikesi Çok Daha Düşük
Kaza anında dizel motorlar, yakıtın tutuşma ihtimalinin düşük olmasından dolayı yangın ihtimalinin de düşük olduğunu bizlere göstermektedir.
- Emisyon Kontrol Çalışmaları Bulunmakta
Üretilen yeni dizel motorlar, çeşitli emisyon kurallarından geçtiği için sera etkisi yapma ihtimali çok daha düşük olmaktadır.
- Daha Fazla Tork Gücü
Dizel motorlar, benzin motorlara göre çok daha yüksek tork sunmaktadır. Böylece motor gücü, diğer motorlara göre çok daha fazla olarak karşımıza çıkmaktadır.
Rudolf Christian Karl Diesel Kimdir?
18 Mart 1858 tarihinde dünyaya gözlerini açan Rudolf Diesel, Fransa’da dünyaya gelmiş olup, anne ve babası deri işçiliği ve çiftçilik ile ilgilenmektedir. Doğduğu yer olan Paris’te bulunan Ulusal sanat ve el sanatları konservatuarına yapmış olduğu ziyaretler sonucunda mühendisliğe ilgisi başlamıştır. 1870 senesinde ailesi ülkelerinden savaş nedeniyle kovulmuş olup, Londra’ya taşınmışlardır. Ancak Diesel eğitim almak istediği için tekrardan ülkesine geri dönmüştür. Diesel kazanmış olduğu Münih Kraliyet Bavyera Politeknik Okulu’nda burs kazanmış olup, bu okulda termodinamik okumuştur. 1880 yılında okuldan mezun olan Diesel, soğutma ve buz üzerine üretim sağlamakta olan bir işletmede çalışmaya başlamıştır.
29 Eylül 1913 tarihinde İngiliz Kanalı’nı geçmek için vapura binen Diesel, Dizel üretim toplantısına katılmak için Londra’ya giderken ortadan kaybolmuştur. Bu kaybolma işleminden sonra Diesel bir daha canlı görülmemiştir. Kaybolduktan 10 gün sonra bir tekne tarafından Kuzey Denizi’nde çürüyen bir adamın cesedi bulunmuştur. Yapılan teşhis ve soruşturma sonrasında cesedin Diesel’e ait olduğu tespit edilmiştir.