İçindekiler
PLC Zamanlayıcı Programlama
Zamanlayıcılar PLC programlamada işlerimize en çok yarayan etkin komutlardır. Peki bu PLC Zamanlayıcılar nelerdir? Bunlar; TON, TOF, TP ve TONR’dir. PLC Zamanlayıcı Komutları ve PLC Zamanlayıcı mantık örnekleri.
Şöyle ki;
TIA Portal kullanılarak S7-1200 PLC’de IEC zamanlayıcılarının (TON, TOF, TP ve TONR) uygulanması.
Birçok uygulamada zaman veya sinyal akışını kontrol etme gereksinimi vardır. Mesela, bir valfin, bir motorun belirli bir zaman aralığında çalışması için kontrol edilmesi, belirli bir zaman aralığından sonra veya bir gecikmeden sonra AÇIK konuma getirilmesi gerekir.
Zamanlayıcı Diyagramları
Örneklerle S7-1200 PLC’de IEC zamanlayıcıları (TON, TOF, TP &TONR) kullanacağız. Yukarıdaki şemada gösterildiği gibi farklı türde zamanlayıcılar mevcuttur.
Belirli bir zaman gecikmesinden sonra AÇIK hale gelen AÇIK gecikme zamanlayıcısı.
Kapanma gecikme zamanlayıcıları, girişi KAPALI konuma getirdikten sonra sabit bir süre boyunca AÇIK kalır.
Darbe zamanlayıcı sabit bir süre için AÇIK veya KAPALI konuma geçer.
Akümülatör zamanlayıcı, zaman aralığını kaydedendir.
Burada zamanlayıcıların açıklaması için dört motor ve dört Switch örneğini düşünün. Başka bir deyişle, üç motoru farklı şekillerde çalıştırmamız gerekiyor.
İlk motor 10 sn gecikmeden sonra çalışacaktır,
ikinci motor hemen başlar ve 10 saniyelik gecikmeden sonra kapanır ve üçüncü motor darbe ile başlayacak ve 10s gecikme ile kapanacaktır.
Dördüncü motor toplam 10 saniye çalışacaktır.
Giriş/Çıkış Listesi
Giriş Listesi
I0.0 Switch 1
I0.1 Switch 2
I0.2 Switch 3
I0.3 Switch 4
Sıfırla : I0.4
Çıkış Listesi
Q0.0 Motor 1
Q0.1 Motor 2
Q0.2 Motor 3
Q0.3 Motor 4
TON Zamanlayıcı
Programlanmış süre PT tarafından Q çıkışının ayarlanmasını geciktirmek için Gecikme Oluştur veya AÇIK gecikme zamanlayıcı komutunu kullanabiliriz. Yani, IN girişinin sonucu 0’dan 1’e (pozitif kenar) değiştiğinde talimat başlar.
Ayrıca zamanlayıcı bloğunun ET çıkışında mevcut zaman değerini izleyebilirsiniz. Aynı zamanda zamanlayıcı değeri T#0s’de başlar ve PT süre değerine ulaşıldığında sona erer. Bu nedenle, ET çıkışı IN girişindeki sinyal durumu 0’a değiştiğinde sıfırlanır.
TOF Zamanlayıcı
Q çıkışının programlanmış süre PT ile sıfırlanmasını geciktirmek için Gecikme oluştur veya gecikme zamanlayıcı oluştur komutunu kullanabiliriz.
Q çıkışı, IN girişindeki mantıksal işlemin (RLO) sonucu 0’dan 1’e (pozitif sinyal kenarı) değiştiğinde ayarlanır.
ET çıkışında o anki zaman değerini izleyebiliriz.
TP Zamanlayıcı
Q çıkışını programlanmış bir süre için ayarlamak için Darbe oluştur komutunu kullanabiliriz.
IN girişinin sonucu 0’dan 1’e (pozitif kenar) değiştiğinde talimat başlar.
Programlanan zaman (PT), talimat başladığında başlar. Bu zamanlayıcıda, yeni bir pozitif kenar algılansa bile, Q çıkışındaki sinyal durumu, PT süresi çalıştığı sürece etkilenmez.
TONR Zamanlayıcı
Zaman akümülatör talimatı veya akümülatör zamanlayıcısı, programlanmış zaman (PT) parametresi tarafından ayarlanan bir süre içinde zaman değerlerini toplamak için kullanılır.
Yani IN girişindeki sinyal durumu 0’dan 1’e (pozitif kenar) değiştiğinde, talimat yürür ve PT süresi başlar.
Böylece, IN parametresindeki sinyal durumu 1’den 0″’a (negatif kenar) değişse bile Q parametresi 1’e ayarlanmış olarak kalır. Bu şekilde, R girişi, Q çıkışlarını sıfırlar.
Programlama için S7-1200 PLC ve TIA portal yazılımını ele alacağız.
Network 1:
Bu networkte Motor 1(Q0.0) için AÇIK gecikme zamanlayıcısını (gecikmede üret) kullandık.
Switch 1 (I0.0)’ın durumu 0’dan 1’e değiştiğinde, zamanlayıcı komutu aktif olur. 10s gecikmeden sonra Motor 1 (Q0.0) aktif hale gelecektir.
Network 2:
Bu networkte Motor 2 (Q0.1) için gecikme zamanlayıcısını (gecikme oluşturma) kullandık.
Switch 2 (I0.1)’in durumu 0’dan 1’e değiştiğinde, zamanlayıcı komutu aktif olur. Motor 2’yi (Q0.1) hemen etkinleştirecektir.
Ayrıca Switch 2 (I0.1) durumu 0’a geri döndüğünde, programlanan zaman (PT) başlayacak ve Motor 2 (Q0.1) zamanından sonra KAPALI olacaktır.
Network 3:
Bu networkte Motor 3 (Q0.2) için darbe zamanlayıcı (darbe üret) kullandık.
Yani Switch 3 (I0.2)’nin durumu 0’dan 1’e değiştiğinde, zamanlayıcı komutu aktif olur. Motor 3 (Q0.2) hemen aktif hale gelecektir.
Başka bir deyişle yeni pozitif kenar algılansa bile Motor 3 (Q0.2)’nin durumu programlanan süre (PT) çalıştığı sürece etkilenmez.
Network 4:
Bu networkte Motor 4 (Q0.3) için akümülatör zamanlayıcısını (akümülatör zamanı) kullandık. Switch 4 (I0.3)’ün durumu 0’dan 1’e değiştiğinde zamanlayıcı komutu aktif olur ve Motor 4 (Q0.3) 10 saniye sonra başlayacak.
Motor 4 (Q0.2), giriş durumu 0’a geri döndüğünde bile AÇIK kalacaktır. Zamanlayıcıyı veya birikmiş zamanı sıfırlamak için Sıfırlama (I0.4) gereklidir.
Çalışma Zamanı Test Durumu