Modbus, en yaygın kullanılan bir haberleşme protokolüdür. Endüstriyel cihazları, makineleri birbirleriyle haberleştirme imkanı sunmaktadır. Başka deyişle uçtan uca haberleşme imkanı sağlar.
Otomasyon kavramının artışıyla artık her alanda insanlar iş gücünü efektif olarak kullanmak istemektedir. Bu nedenle çeşitli yatırımlar yapmaktadır. Her şeyden önce tüm sistem verilerine de erişebilme imkanı sağlamak istiyorlar. Mesela konum fark etmeksizin tüm verileri izleyebilmek istiyorlar. Hatta veriler üzerinde kontrol edebilmekte istemekteler. Sonuç olarak bu gibi alt yapıları oluşturmanın en temeli haberleşme alt yapısının etkin şekilde kurulumuyla gerçekleşecektir.
Mesela bazı haberleşme protokolleri şu şekildedir: Profibus, Profinet, HART, EtherCAT gibi haberleşme protokollerini gösterebiliriz. Ancak en yaygın kullanımı olan birini detaylarıyla inceleyeceğiz.
Modbus Nedir?
Haberleşme protokollerinden olan Modbus, Modicon firması tarafından 1979 yılında ortaya çıkmıştır. Farklı enstrümanların iletişim kurmaları amaçlı ortak bir dil sağlamaktadır. Sıcaklık ve nem ölçümlerinin aynı ağ üzerinden bir PLC veya denetleyici bilgisayara sonuçların iletimini sağlayabilmektedir.
Bu haberleşme protokolün farklı versiyonları olan seri port ve ethernet mevcuttur. En yaygın kullanılanları RTU, ASCII, TCP ve PLUS’dır. İletişim ara yüz yapısı çok aktarımlı bir ağa dayalı bir Master/Slave mimarisi içerisindedir.
Master bir istekte bulunur ve Slave bu isteğe cevap vermektedir. Modbus düğümleri (Master’a bağlı tüm Slaveleri içerir) arasındaki tüm haberleşme istek ve cevaba karşılık şeklinde ilerlemektedir.
Bu haberleşme protokolünün farklı fiziksel tipleri RS-232, RS-485, RS422 ve Ethernettir. Aşağıda her bir haberleşme protokollerin bir birleri arasındaki etkileşimlerini görüyoruz.
Yandaki resimde de Seri ve Ethernet bağlantılar ayrı olarak renklendirilmiştir.
- TCP’den RTU’ya
- Haberleşme İstasyonundan RTU’ya
- TCP ile PC, PLC ve Uzak Kontrol cihazlarına
Tüm iletişim protokollerinin birbirleriyle haberleştirilmesi mümkün gözükmektedir.
Modbus haberleşme cihazları bir Master/Slave olarak kullanılmaktadır. Eğer Ethernet için ise bu bir Client-Server/Slaver olarak adlandırılmaktadır.
Siemens’in web sitesinde RTU haberleşmesinin nasıl yapıldığında dair yazı ve örnek projenin yer aldığı linke aşağıdan ulaşabilirsiniz.
https://cache.industry.siemens.com/dl/files/141/47756141/att_949029/v1/47756141_Description.pdf
